سوغات و صنایع دستی میبد

شیرینی قطاب یزدی

یکی از معروف‌ترین سوغات خوراکی استان یزد و شهرستان میبد، قطاب است که در دو نوع سنتی و عسلی تهیه می‌شود. این شیرینی به شکل دو لایه تهیه می‌شود. لایه خارجی آن نوعی نان شیرین سرخ شده در روغن است که خمیر آن از ترکیب آرد گندم، شیر یا ماست و زرده تخم‌مرغ تهیه شده است. مغز داخلی این شیرینی ترکیبی از پودر بادام، پودر قند و هل است. بعد از سرخ کردن لایه بیرونی آن، شیرینی را در پودر قند می‌غلطانند. این شیرینی به دلیل وجود هل و پودر بادام ارزش غذایی بالایی دارد. اگر می‌خواهید فقط یک سوغات از میبد تهیه کنید، قطاب یزدی پیشنهاد می‌شود.

شیرینی باقلوای یزدی

باقلوا یکی از شیرینی‌های پرطرفداری است که به اشکال گوناگون در کشورهای مختلف از جمله ایران، ترکیه، کشورهای آسیای میانه و قفقاز، برخی کشورهای عربی، یونان، قبرس و برخی مناطق روسیه تهیه می‌شود. مرکز عمده‌ تولید این شیرینی در ایران، قزوین، تبریز و یزد می‌باشد. باقلوا یزدی که یکی از سوغاتی‌های خوشمزه استان یزد است، با استفاده از آرد، بیکینگ‌پودر، زرده تخم‌مرغ، شیر، هل، پودر بادام، پودر قند و گلاب درست می‌شود. این شیرینی در انواع مختلفی با طعم‌های نارگیل، بادام و پسته تولید می‌گردد و معمولا به ۳ شکل لوله‌ای، لوزی و مربعی برش می‌خورد. برای خرید باقلوا به فروشگاه‌های شیرینی‌فروشی میبد مراجعه کنید. جالب است بدانید باقلوای تبریز که یکی از بهترین باقلواهای ایرانی است در میبد نیز یافت می‌شود.

شیرینی لوز یزد

لوز یکی از شیرینی‌های سنتی ایران است که در شهرهای مختلف ایران مانند تبریز، اصفهان و یزد با مواد متفاوتی تهیه می‌شود. از میان مشهورترین و محبوب‌ترین لوزهای استان یزد، لوز بادام و بیدمشک، لوز پسته و لوز نارگیل را می‌توان نام برد که همه آنها از سوغات استان یزد محسوب می‌شوند. طبق ادعای مردم تبریز، لوز تبریز بهترین طعم را در بین لوزهای تولید شده در شهرهای مختلف ایران را دارد

لوز بادام: برای تهیه‌ لوز بادام، پودر بادام، شکر، سفیده تخم‌مرغ و عرق بیدمشک استفاده می‌شود. به علت وجود عرق بیدمشک در ترکیب این شیرینی، لوز بادام بسیار معطر است.

لوز نارگیل: اصلی‌ترین ماده‌ به کار رفته در این نوع شیرینی پودر نارگیل است. طرز تهیه این شیرینی درست مثل لوز بادام است با این تفاوت که به جای بادام، پودر نارگیل جایگزین می‌شود.

لوز پسته: این لوز با افزودن پودر پسته به جای پودر بادام تهیه می‌شود.

حلوا ارده اردکان

حلوا ارده غذایی بسیار مقوی است که بیشتر در وعده صبحانه استفاده می‌شود. مواد اصلی تشکیل‌دهنده حلوا ارده عبارتند از کنجد، ارده، گلوکزمایع، شیرین‌کننده‌های مجاز خوراکی، اسیدسیتریک، پودر سفیده‌ تخم‌مرغ و آب چوبک. حلوا ارده‌ای که در شهرستان اردکان استان یزد تولید می‌شود به دلیل اینکه فاقد هر گونه افزودنی شیمیایی است و هنوز به روش سنتی و تا حدودی دستی تولید می‌شود، طعم و مزه‌ای طبیعی دارد و نسبت به حلوا ارده‌ای که به روش صنعتی تولید می‌شود طرفداران بیشتری دارد. حلوا ارده اردکان یکی از سوغاتی‌های پرطرفدار استان یزد است. در ایران، بعد از حلوا ارده اردکان، حلوا ارده همدان محبوب و پرطرفدار است.

سوغات کیک یزدی

کیک یزدی یکی از شیرینی‌های اصیل یزدی است که معمولا برای پذیرایی در مراسم مذهبی استفاده می‌شود. مواد لازم برای تهیه این کیک لذیذ تخم‌مرغ، شکر، روغن جامد یا کره، آرد سفید، نمک میوه، جوش شیرین، بیکینگ‌پودر، ماست یا شیر و هل است. پخت این کیک بسیار آسان است و هرکسی می‌تواند آن را در خانه خود بپزد. معمولا این شیرینی را با خلال بادام، کشمش و خلال پسته تزئین می‌کنند. این شیرینی معطر، خوشمزه و نرم است و به عنوان سوغات یزد طرفداران زیادی دارد.

نان برنجی یزدی

نان برنجی یکی دیگر از شیرینی‌های سنتی یزد است که از آرد برنج، آرد گندم، پودر شکر، روغن جامد، تخم‌مرغ، گلاب و هل تهیه می‌شود. نان برنجی انواع مختلفی مانند نان برنجی ساده و نان برنجی زعفرانی دارد و معمولا با چای صرف می‌شود. نان برنجی زنجان، کلوچه شیرازی، نان برنجی کرمانشاهی و شیرینی برنجی گیلان انواع نان برنجی‌های ایرانی‌ست که در شهرهای مختلف ایران پخت می‌شوند.

سوغات پشمک یزدی

پشمک یکی از شیرینی‌های اصیل یزدی است که طرفداران زیادی بخصوص در میان بچه‌ها دارد. پشمک در واقع نوعی شیرینی حجیم است که از آرد و شکر تهیه می‌شود. گاهی به شکر مورد استفاده در فرآیند تولید پشمک، مواد دیگری مانند اسانس‌های میوه‌ها، قهوه، کاکائو و زعفران اضافه می‌کنند. این سوغات خوشمزه یزدی در طرح‌ها و بسته‌بندی‌های مختلف، ارائه می‌شود.

سوغات نقل یزدی

استان‌های مختلف ایران انواع نقل خاص خود را عرضه می‌کنند اما نقل یزدی، نقل مشهدی و نقل تبریز تنوع بیشتری در انواع طعم‌ها دارند. ترکیبات تشکیل‌دهنده نقل یزدی شامل شکر، آب، بیدمشک، مغز گردو (یا هر نوع مغز دیگر) و وانیل است. نقل را می‌توان با طعم و مغزهای متفاوتی تولید کرد که در این میان نقل گردویی محبوبیت و شهرت بیشتری دارد. از انواع نقل می‌توان به انواع گردویی، بادامی، پسته‌ای و خلال بادام با طعم‌های وانیلی، زعفرانی، گل‌محمدی، آلبالویی، گشنیز و بیدمشک اشاره کرد. نقل به خاطر شیرین و نرم بودن می‌تواند جایگزین مناسبی برای قند باشد و یکی از سوغاتی‌های جذاب شهر میبد است.

نان پنجره‌ای یزدی

نان پنجره‌ای یا خاتون پنجره یکی از قدیمی‌ترین شیرینی‌های ایرانی است. به خاطر ظاهر این شیرینی خوشمزه که قالبی شبیه به پنجره دارد به آن شیرینی پنجره‌ای می‌گویند. مواد تشکیل‌دهنده آن آرد گندم، تخم‌مرغ، پودر نشاسته و گلاب است که با خاک قند تزئین می‌شود. در گذشته بسیاری از زنان این شیرینی را خودشان در منزل تهیه می‌کردند. نان پنجره‌ای می‌تواند یکی از انتخاب‌های شما به عنوان سوغات میبد یزد باشد.

حاجی بادام یزدی

این شیرینی کوچک و نقلی که طعم لذیذ و عطری فوق‌العاده دارد، یکی از شیرینی‌های سنتی ایران است که در استان‌های مختلف ایران به‌ویژه در یزد تولید می‌شود. در تهیه شیرینی حاجی بادام یزدی، از موادی چون مغز بادام، زرده تخم‌مرغ، پودر قند، روغن جامد، آرد و پودر هل استفاده می‌کنند. حاجی بادام از سوغات پرطرفدار میبد است.

سوهان آردی یزدی

یکی از خوشمزه‌ترین سوغات خوراکی یزد، سوهان آردی و سوهان خانی است که با توجه به مواد تشکیل‌دهنده‌شان بسیار خوش‌عطر و خوشمزه هستند. ترکیبات سوهان خانی یزد آرد جوانه گندم، آردسفید، زرده تخم‌مرغ، مغز پسته، هل و دارچین است. سوهان آردی نیز از موادی چون آرد، شکر، هل، زعفران، روغن و گلاب تهیه می‌شود. علاوه بر سوهان یزدی، سوهان قم و سوهان اصفهان نیز معروف هستند.

سوغات شیرینی اصفهان: سوهان عسلی اصفهان

قند و نبات یزدی

نبات نوعی قند است که از نیشکر به دست می‌آید. نبات خواص خورکی و دارویی دارد و برای کاهش نفخ و درد و افزایش انرژی و نشاط استفاده می‌شود. در اصل نبات، نسل قدیم آبنبات‌های امروزی است و در انواع نبات چوبی، نبات شاخه، کاسه نبات، لقمه نبات، حبه نبات و نبات پرده به شكل‌های ساده و زعفرانی عرضه می‌شود. نبات پرده از نظر کیفیت با دیگر نبات‌های شاخه و چوبی تفاوتی ندارد و نباتی است که روی پاتیل‌ها تشکیل شده و تنها تفاوتش با نبات‌های دیگر ترد و نازک بودن آن است. ماده اولیه در شکر، قند و نبات یکسان است ولی کریستال‌هایی که در نبات ایجاد می‌شود از نظر وضعیت فیزیکی و نوع کریستال‌هایشان با قند و شکر متفاوت است. به همین دلیل خاصیت قند و شکر با خاصیت نبات متفاوت است و نبات طبیعت گرم‌تری نسبت به قند و شکر دارد. نبات میبد و نبات یزد به اندازه نبات مشهدی و نبات اصفهان جذابیت دارد و معمولا نبات شاخه زعفرانی به عنوان سوغات میبد، خریداری می‌شود. شما هر دردی که داشته باشید مادربزرگ‌های میبدی، برای درمانش چای نبات تجویز می‌کنند.

سوغات انار میبد

از جمله سوغات خوراکی شهر میبد، انار است که به دلیل وجود باغات انار در این شهر این میوه خوشمزه حتی به سایر کشورها صادر می‌شود. علاوه بر انار محصولات تولید شده از انار، مانند لواشک انار، اناردانه، رب‌انار و ترشک انار را نیز می‌توانید به عنوان سوغات میبد تهیه کنید. رب انار یزدی تقریبا مزه شیرین دارد. اگر رب انار با مزه ترش و ملس مد نظرتان است، رب انار مریوان کردستان و رب انار شمال ایران پیشنهاد می‌شود. مصرف انار برای سلامت پوست و مو، جلوگیری از کم خونی، بهبود سلامت قلب و درمان بیماری‌ها بسیار مفید است.

فرهنگ بومی میبد: جشنواره انار میبد

نان خشک میبد

یکی از سوغاتی‌های خیلی خوشمزه میبد، نان خشک یزدی است که تقریبا در تمام شهرهای استان تهیه می‌شود. این نان ترد و خوش‌طعم که معمولا با آبگوشت یا پنیر، صرف می‌شود به شیوه سنتی تهیه می‌شود. این نان برای افرادی که از معده‌درد رنج می‌برند، همچنین برای افراد دیابتی مناسب می‌باشد.

فرش زیلو میبد

میبد مهد تولید زیلو است و به عنوان شهر جهانی زیلو ثبت شده است. این زیرانداز به علت اینکه تاروپود پنبه‌ای دارد از گزند شن‌های روان کویر مصون می‌ماند درحالیکه قالی‌های رنگارنگ پشمی در برابر طوفان شن تاب مقاومت ندارند. زیلو در نقش و بافت شباهت بسیاری به حصیر دارد و برخلاف بسیاری از فرش‌ها و زیراندازها، فاقد تنوع رنگی است. معمولاً زیلوهای خانگی نسبت به زیلوهای مساجد از تنوع رنگ بیشتری برخوردار هستند و در رنگ‌های آبی، سفید، سبز، نارنجی، آبی و گلی بافته می‌شوند. قدیمی‌ترین زیلوی یافت شده در ایران، اکنون در موزه زیلوی میبد قرار دارد که در سال ۸۰۸ هجری قمری بافته شده است. برای حمایت از زیلوبافان میبدی جهت ماندگاری این هنر دستباف، حتما از فروشندگان محلی، به عنوان سوغات میبد، زیلو خریداری کنید.

موزه زیلو میبد، واقع در کاروانسری شاه عباسی

ظروف سفالی میبد

شهر میبد به واسطۀ قرارگیری در مناطق کویری و دارا بودن خاکی مناسب برای تولید انواع سفال، به یکی از مراکز اصلی تولید سفال در ایران تبدیل شده است. در گوشه‌وکنار شهر میبد می‌توان کارگاه‌های سفالگری کوچک و بزرگی را مشاهده کرد که به تولید محصولات گوناگون سفالی به عنوان صنایع دستی میبد می‌پردازند. نقوش سفال میبد بسیار دیدنی و منحصربه‌فرد هستند. نقش‌های اصیل مرغ‌وماهی و خورشیدخانم از رایج‌ترین نقوشی هستند که بر سفال‌های میبد نقش می‌بندند.

از دیگر سفال معروف ایران می‌توان به سفال کلپورگان، سفال میناب، سفال لالجین و سفال تبریز اشاره کرد که از بین آنها، محصولات سفال لالجین همدان در بازار سفال میبد، به وفور یافت می‌شود. برای خرید ظروف سفال میبد، می‌توانید به بازار سفال میبد (کرخونه، کر خانه میبد) بروید. در این بازار سنتی می‌توانید انواع ظروف سفالی لعاب‌دار، سرویس سفال و تزیینات ساخته شده از سفال را تهیه کنید و به عنوان صنایع دستی این شهر به یادگار ببرید. از جمله ظروف متنوعی که به عنوان سوغات میبد، در این بازار به فروش می‌رسد، می‌توان از کوزه و سبو، تپو، دیگ و دیزی، کاسه سفالی، گاودوشه، ظروف لعاب‌دار مثل بشقاب، قندان و لیوان نام برد. اگر علاقمند به دیدن سفالینه‌های قدیمی هستید، موزه سفال میبد که یکی از جاذبه‌های گردشگری میبد است، در خدمت شماست.

طلای یزد

آوازه طلا و جواهر یزد از مرزهای کشور فراتر رفته و بسیاری از مردم جهان، طلای یزد را به علت خلوص و عیار بالا و همچنین زیورآلات سنتی‌اش مانند «زنجیر چینابی» که تنها با برند یزد شناخته می‌شود، می‌شناسند و می‌دانند که در هیچ کجای ایران نمی‌توانند چنین برندی را با این کیفیت جستجو کنند. هنگام ارزیابی‌ شورای جهانی صنایع دستی به منظور معرفی میبد به عنوان شهر جهانی زیلو، زمزمه‌هایی در مورد معرفی یزد به عنوان شهر جهانی زیورآلات سنتی شنیده می‌شد؛ شهری که نه تنها پیشینه و سابقه بسیار مدیدی در حوزه طلا و جواهرات دارد بلکه بخشی از اقتصاد مردم این شهر، از همین هنر تامین می‌شود. اگر جیب پرپول دارید حتما به بازار طلافروشی یزد یا میبد سری بزنید و سوغات طلا!!!! تهیه نمایید.

سوغات ترمه یزد

ترمه پارچه‌ای لاکچری با تار ابریشمی و پود پشم، کرک الوان و ابریشم است و در طرح‌های بته‌جقه، شاه‌عباسی و شاخ‌گوزنی بافته می‌شود. انواع مختلف محصولات ترمه عبارتند از پارچه مبلمان، رومیزی ترمه، رانر، روتختی ترمه، کیف و کفش ترمه، سجاده، کوسن و پشتی. زرتشتیان از پارچه ترمه در دوخت نوعی شلوار برای جشن‌ها استفاده می‌کردند. هنر ترمه‌بافی حدود چهارصد سال در یزد و اصفهان سابقه دارد و ترمه اصفهان مانند ترمه یزد، بی‌نظیر است. ترمه یزدی را در رنگ‌ها و نقش‌های متنوع با قیمتی بسیار مناسب، در کل استان یزد می‌توان تهیه کرد.

ترمه اصفهان: کرسی، کوسن، رومیزی

چادرشب یزدی

بافت چادرشب در شهرستان یزد، اردکان و بخش زارچ رایج است. دو نوع چادرشب وجود دارد؛ نوع اول آن نازک و منقوش است و به نام چادرشب رختخواب‌پیچ معروف است و نوع دوم آن ضخامت بیشتری دارد و چادرشب صحرایی نام دارد و برای حمل علوفه و محصولات کشاورزی استفاده می‌شود و دارای نقش‌های راه‌راه است. چادرشب رختخواب پیچ در بین گردشگران میبدی بسیار پرطرفدار است. ناگفته نماند که چادرشب هیچ شهری، به پای چادرشب قاسم‌آباد نمی‌رسد.

چادرشب قاسم آباد، سرشار از رنگ و طراوت

پارچه کاربافی میبد

پارچه کاربافی یکی از صنایع نساجی سنتی و سوغات میبد است که دارای نام‌های «کارتوفی»، «کارششوک» و « کارکرباس» نیز است. هنرمندان میبد از روزگار دور تا به حال این هنر دستی را در خانه می‌بافتند. قدمت کاربافی به دوران تیموری بازمی‌گردد. پارچه‌های کارباف در طرح، نقش و رنگ‌بندی بسیار متنوع هستند. طرح راه‌راه و چهارخانه پرکاربردترین طرح‌ها است.

پرسش‌های متداول

سوغات میبد از کجا بخریم؟

برای خرید سوغات و صنایع دستی میبد می‌توانید به کر خانه یا بازار سفال میبد، فروشگاه‌های صنایع دستی درون مجموعه کاروانسرای شاه‌عباسی، بازار سنتی میبد یا بازار محلی میبد، فروشگاه صنایع دستی واقع در ایوان‌مال، شیرینی‌سرای باغشاهی و مغازه‌های صنایع دستی واقع در خیابان امام مراجعه کنید.

صنایع دستی معروف میبد کدامند؟

فرش زیلو در انواع زیلو دستباف و زیلو ماشینی، ترمه و سفال میبد معروف‌ترین صنایع دستی میبد هستند.

شیرینی‌های معروف میبد کدامند؟

قطاب، باقلوا، لوز، حلوا ارده، پشمک، کیک یزدی و حاجی بادوم از شیرینی‌های معروف میبد و استان یزد هستند.

سوغات صادراتی میبد چیست؟

صنایع دستی میبد مثل فرش زیلو، ظروف سفال و رومیزی ترمه، همچنین شیرینی‌های میبد مثل قطاب و حاجی‌بادوم سوغات باکیفیت و صادراتی میبد هستند.

آدرس بازار سفال میبد چیست؟

آدرس کرخونه یا بازار سفال میبد، بلوار خرمشهر نرسیده به میدان دفاع مقدس است.