سوغات خوراکی سیستان بلوچستان

ماهی و میگو چابهار

به علت دسترسی بندر چابهار به آبهای آزاد، ماهی و میگو متنوع و با کیفیت بالا در این شهر به وفور یافت می‌شود. از انواع ماهی‌های گوناگون که در چابهار پیدا می‌شوند، می‌توان به ماهی قباد، ماهی سنگسر، ماهی سرخو، ماهی حلوا سفید، ماهی هامور، ماهی شوریده، شیرماهی، میگو و اره‌ماهی اشاره کرد. اگر به بندر چابهار سفر کردید حتما به عنوان سوغات چابهار، ماهی و میگو خرید کنید. همچنین به علت اینکه آب‌وهوای چابهار در تمام فصل‌های سال معتدل است، خوردن ماهی کبابی در کنار سواحل دریای چابهار، تفریحی بسیار مطبوع است.

شیرینی لندو زابل

شیرینی لندو، از ترکیب خرما، گندم و کنجد تهیه می‌شود. پس از مخلوط کردن خرمای هسته گرفته‌شده، گندم داغ (برشته) و کنجد، مواد را زیر بار سنگین می‌گذارند تا سفت شوند و حالت چسبندگی پیدا کنند. پس‌ از اینکه مواد زیر بار به یکدیگر چسبیدند، از زیر بار برداشته می‌شوند و به اشکال مختلف آماده می‌شوند. لندو در اصل از سوغاتی‌های زابل و منطقه شمال استان سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود، ولی در بازارهای چابهار هم یافت می‌شود.

شیرینی‌های معروف و خوشمزه ایرانی

میوه‌های سیستان بلوچستان

در حالی که در بافت مرکزی و شمالی استان سیستان بلوچستان شاهد اقلیمی کوهستانی و معتدل هستیم، جنوب آن به سبب همسایگی با اقیانوس هند و دریای عمان آب‌وهوایی گرمسیری و استوایی دارد. این تنوع اقلیمی سبب شده تا سیستان و بلوچستان بتواند به طور همزمان به تولید محصولات گرمسیری و سردسیری بپردازد و در چهار فصل سال قابلیت کشت و زرع داشته باشد. لذا این استان بخش وسیعی از تولیدات گلخانه‌ای کشور را از آن خود کرده‌است. سیستان و بلوچستان باکیفیت‌ترین و خوشمزه‌ترین خرما، توت‌فرنگی، کدو، خیار، گوجه‌فرنگی، پسته، انار، نارنگی پاکستانی، زردآلو، انگور یاقوتی، هلو، گیلاس، گردو، فندق و حتی شاتوت را تولید کرده و به اغلب شهرها و کشورهای همجوار صادر می‌کند.

میوه‌های استوایی

در شهرهای چابهار، ایرانشهر، سرباز و نیکشهر که در جنوب استان سیستان بلوچستان قرار دارند، شاهد باغ میوه‌های گرمسیری مانند موز، نارگیل، تمر هندی، آناناس، انبه، کنار و میوه‌های عجیب استوایی هستیم. پاپایا، گواوا، چیکو، فالسا، جمبو، سیتاپل و پالسا تنها برخی از این میوه‌های بسیار خوشمزه و پرخاصیت هستند که علاوه بر مزه عالی و خواص درمانی، در صنایع داروسازی و عطرسازی نیز بکار می‌روند. در شهر سرباز که به هندوستان ایران معروف شده‌است، موز، انبه و زیتون به وفور یافت می‌شود. باغ‌های چابهار، کنارک و روستاهای تابعه، برای کشت گواوا، کنار، موز و انبه بسیار مناسب هستند. موزهای کوچک چابهار، طعمی بسیار بهتر از موزهای خارجی دارند و در ایران بسیار پرطرفدار هستند.

ادویه چابهار

یکی دیگر از مواد غذایی که به عنوان سوغات چابهار معروف است ادویه چابهار است. ادویه ماهی، ادویه کراهی، ادویه خورشتی و ادویه ترشی‌جات، از جمله ادویه‌هایی هستند که می‌توانید آن را با قیمت بسیار ارزان نسبت به سایر شهرهای ایران، در بندر چابهار تهیه کنید. برای خرید ادویه بهتر است که به بازار معروف پیرزن‌ها در چابهار بروید.

شکلات چابهار

با توجه به این که چابهار در کنار اقیانوس هند قرار دارد، همه شکلات‌های موجود در بازار چابهار خارجی هستند. ارزان بودن و تنوع بسیار بالای شکلات‌های چابهار سبب شده که هر مسافری که به چابهار بیاید حتما از شکلات‌های خارجی به عنوان سوغات چابهار تهیه نماید.

کلوچه خرمایی زابل

یکی از محصولات پرطرفدار در سبد سوغات خوراکی سیستان و بلوچستان کلوچه خرمایی زابلی است که می‌توانید آن را به عنوان یک سوغات ارزان و خوش‌طعم خریداری کنید. خرما، هل، دارچین و بعضا سیاه‌دانه از مواد اولیه کلوچه خرمایی به شمار می‌روند. این خوراکی خوشمزه در ماه اسفند و برای استفاده در نوروز طبخ می‌شود.

دسرهای معروف و خوشرنگ ایرانی

کشک زرد زابل

کشک زابلی ماده‌ای زردرنگ است که از ترکیب ادویه، زردچوبه و گندم بلغور شده و دوغ آماده می‌شود. این ترکیب برای مدت یک هفته الی ده روز در کیسه نخی قرار می‌گیرد و پس از فرم دادن، پودر می‌شود و به عنوان یک غذای مقوی مصرف می‌شود. کشک زابلی را با پیاز و آب‌گوشت قرمز یا آب پخته مخلوط می‌کنند. این کشک غذایی سریع طبخ و خوشمزه است و برای تقویت حافظه، درمان ورم معده، یبوست، اسهال، فشارخون و جلوگیری از پوکی استخوان مفید است. اگر به زابل سفر کردید، بهتر است کشک زرد را به عنوان یکی از سوغات‌های محلی زابل تهیه کرده و تجربه کنید.

نان محلی سیستان

بورک، چلبک و قلیفی از انواع نان‌های محلی سیستان است که هر کدام به شیوه خاص خود تهیه شده و طرفداران زیادی بین مردم منطقه و گردشگران دارد. این نان‌های محلی لذیذ در سفره‌های افطار و سحری مردمان استان سیستان و بلوچستان جایگاه ویژه‌ای دارند و به عنوان شیرینی‌های محلی معروف هستند. بسیاری از افراد این نان‌ها را به عنوان سوغات خریداری می‌کنند و در سفره‌ها و میزهای خود در مهمانی‌ها و جشن‌ها از آن‌ها استفاده می‌کنند.

چای سرخ بلوچستان

چای سرخ بلوچستان در واقع همان چای ترش است که در بلوچستان کشت می‌شود. ۷۳۲ هکتار از زمین‌های کشاورزی این منطقه زیر کشت چای ترش قرار دارند و این چای از محصولات مرغوب استان و سوغات باارزش بلوچستان به شمار می‌رود.

ادویه آچار چابهار

آچار یک ادویه محلی است که از ترکیب چندین ماده غذایی ازجمله گندم، پیاز، تخم گشنیز و زیره تشکیل شده‌است. لغت آچار در فرهنگ دهخدا به‌معنی چاشنی و ترشی آمده‌است. آچار شکل استوانه‌ای با قطر زیاد و ارتفاع کم، بافت خشک و شکننده و رنگ زرد تیره دارد و بوی آن شبیه به مخلوطی از ادویه‌جات است. آچار در تهیه بسیاری از غذاهای سنتی سیستان، مانند آبگوشت و خورش، استفاده می‌شود زیرا علاوه بر طعم مطبوعی که به غذا می‌دهد، خاصیت آنتی اکسیدانی نیز دارد. یکی از ویژگی‌های آچار این است که در گذشته و معمولا فصول سرد که موادی همچون پیاز یافت نمی‌شد از این ادویه به عنوان جایگزین پیاز استفاده می‌‌کردند. حتماً به‌خاطر داشته باشید که اگر به چابهار سفر کردید، می‌توانید ادویه آچار را به عنوان سوغات خریداری کنید.

خرمای ایرانشهر

مرغوبترین خرمای سیستان و بلوچستان، خرمای مضافتی است که تولید انبوه آن در شهرهای ایرانشهر و سراوان انجام می‌گیرد. خرمای ربی نوع دیگری از خرما است که در زاهدان کشت و برداشت می‌شود.

کشک سفید سیستان بلوچستان

کشک سفید یا "قروت" یک ماده لبنی است که از شیر درست می‌شود. برای تهیه کشک سفید، دوغ یا ماست را روی اجاق گذاشته و آهسته هم می‌زنند تا جوش بیاید و کمی پخته شود و بعد می‌گذارند تا سرد شود و سپس داخل یک کیسه از جنس متقال ریخته تا آب آن کاملا گرفته شود. آنگاه داخل یک لگن ریخته و ورز می‌دهند و نمک اضافه می‌کنند و به شکل‌های دلخواه روی سبدهایی از جنس چوب چیده و در آفتاب می‌گذارند تا خشک شود.

ترشی‌جات سیستان بلوچستان

هر شهری از استان سیستان بلوچستان که مقصد گردشگری شما باشد فرقی نمی‌کند، حتما ترشی انبه را به عنوان سوغات آن شهر تهیه کنید. ترشی انبه از محصولات خیلی خوشمزه میوه انبه است که در بازارهای چابهار، زاهدان و سرباز به وفور یافت می‌شود. اگر گذرتان به شهر نیکشهر افتاد، ترشی لیمو آن را به عنوان سوغات فراموش نکنید.

ترشیجات معروف ایرانی

عسل ایرانشهر

عسل درجه یک از سوغات ایرانشهر است.

گیاهان دارویی ایرانشهر

گیاهان دارویی از سوغات ایرانشهر است.

زیتون چابهار

مناطق جنوب استان سیستان بلوچستان مانند چابهار، ایرانشهر و سرباز دارای باغ‌های وسیع زیتون است. طعم و بوی زیتون چابهار با زیتون بقیه نقاط ایران متفاوت است.

انبه سیستان بلوچستان

کشت انبه در شهرهای سرباز، قصرقند، نیکشهر، راسک، دشتیاری و چابهار انجام می‌شود و از آن به عنوان سلطان میوه‌های سیستان و بلوچستان یاد می‌شود. انبه هم به صورت میوه خام مصرف می‌شود و هم با استفاده از آن، مربای انبه، سس انبه و ترشی انبه نیز تهیه می‌کنند.

حلوای نیکشهر

در نیکشهر نوعی حلوا که شبیه به حلوای مسقطی هست تهیه می‌شود که جزو سوغات این شهر می‌باشد.

تجگی یا سمنو زابل

سمنو یا تجگی از شیرینی‌های محلی زابل است که خانم‌های زابلی از اواسط دی ماه، مقدمات پخت آن را فراهم می‌کنند. سمنو قبل از سال نو طبخ می‌شود و در ایام نوروز به عنوان یکی از تنقلات عید، استفاده می‌شود. جالب است بدانید که در پخت این شیرینی از هیچ نوع شیرین‌کننده‌ای استفاده نمی‌شود و شیرینی آن به دلیل آزاد شدن قند طبیعی جوانه گندم است.