سوغات صنایع دستی شیراز | 20 سوغاتی معروف از خاتمکاری تا گبه

سوغات شیراز- خاتمکاری

خاتمکاری شیراز

یکی از زیباترین و ظریف‌ترین صنایع دستی در میان سوغاتی‌های شیراز، خاتمکاری است. این هنر کم‌نظیر از چیدن تکه‌های چوب در کنار هم، پدید می‌آید. با استفاده از خاتمکاری می‌توان ظروف زیبایی به‌عنوان قلمدان، جعبه‌های دستمال کاغذی، جعبه‌های تزیینی، گلدان و جای قاشق و چنگال تهیه کرد. قدمت این سوغات شیراز به دوران صفویه می‌رسد.

سوغات شیراز- منبت‌کاری

منبت کاری شیراز

شهر آباده در استان فارس از شهرهای جهانی صنایع دستی است که آثار منبت کاری هنرمندان آن به وفور در شیراز یافت می‌شود. تابلو منبت‌کاری یکی از سوغاتی‌های جذاب شهر شیراز است که طرفداران زیادی در بین گردشگران دارد. شهر شیراز دارای کارگاه‌های متعدد تولید تابلوی منبت است و یکی از مراکز تولید منبت در ایران محسوب می‌شود. محصولات منبت جزو مهمترین سوغاتی شیراز هستند.

سوغات شیراز- معرق کاری

معرق کاری شیراز

به نظر می‌رسد هنر معرق‌کاری از هند به ایران وارد شده و رنگ و بوی ایرانی به خود گرفته‌است. هندی‌ها فقط از یک نوع چوب برای معرق‌کاری استفاده می‌کردند اما هنرمندان ایرانی با استفاده از انواع چوب‌های رنگی، این هنر را فوق‌العاده ارتقا بخشیدند. شیراز یکی از مهم‌ترین مراکز تولید محصولات معرق‌کاری است و زیباترین نمونه‌های معرق‌کاری را می‌توانید از بازار وکیل به‌‌عنوان سوغات شیراز بخرید.

سوغات شیراز- جوک کاری

جوک کاری شیراز

جوک کاری هنری مانند خاتمکاری است با این تفاوت که در جوک کاری فقط از چوب استفاده می‌شود اما در خاتمکاری استخوان و فلز، نیز استفاده می‌شود. با استفاده از جوک کاری ظروف و زیورآلات هنری ساخته می‌شوند.

سوغات شیراز- میناکاری

میناکاری شیراز

میناکاری هنر نقاشی روی فلزاتی مانند مس، طلا، نقره، مفرغ، آلومینیوم، استیل و برنز است که در ایران قدمتی پنج‌هزار ساله دارد. این هنر در زمان صفویان به اوج زیبایی و پیشرفت خود رسیده‌است. امروزه میناکاری بیشتر روی ظروف مسی انجام می‌شود. ظروف میناکاری شده یکی از پرطرفدارترین سوغاتی‌های شیراز است.

سوغات شیراز- قلمزنی

قلمزنی شیراز

قلمزنی هنر حکاکی روی فلزات است و یکی از جذاب‌ترین هنرها و صنایع دستی ایرانی به شمار می‌رود. هنرمندان قلمزن شیرازی از طرح‌‌های تصاویر شاهنامه، تصاویر تخت جمشید و گل‌ومرغ استفاده کرده و محصولاتی در سطح جهانی تولید می‌کنند. قدمت سبک شیرازی‌ها در قلمزنی به عصر ساسانیان، هخامنشیان و اقوام سکاها باز می‌گردد. قلمزنی شیراز معمولا روی نقره حکاکی می‌شود و بیشتر به صورت تابلو، گلدان و قندان ارائه می‌شود.

سوغات شیراز- نقره‌کاری

نقره‌کاری شیراز

هنر نقره‌کاری در ایران ۷۰۰۰ سال قدمت دارد. امروزه محصولات نقره‌کاری زنجان و شیراز بسیار با کیفیت و متنوع هستند. برای انجام هنر نقره‌کاری، ابتدا نقره را شکل‌دهی می‌کنند و سپس با هنر قلمزنی، طرح‌هایی زیبا بر روی آن ایجاد می‌کنند. از طرح‌های معروف نقره‌کاری می‌توان زنبق، عنبربو، پنج پر، گل‌سرخ و گل‌نرگس را نام برد. طرح‌های افسانه‌ای و انسانی مانند نقش فروهر، اساطیر شاهنامه، پادشاهان و سربازان دوران هخامنشی، لیلی‌ومجنون نیز در میان نقره‌کاران شیرازی رواج دارند. برای نگهداری ظروف نقره‌ای در منزل توجه داشته باشید که: هیچ‌گاه ظروف نقره‌ای را برای زمان زیادی در آب نگذارید. هرگز مواد غذایی اسیدی همچون سرکه، گوجه‌فرنگی، آب‌میوه، نمک و انواع سس را به مدت طولانی در این ظرف‌ها، نگهداری نکنید. ظروف نقره‌ای را داخل نمد جیر، روزنامه یا پشم نپیچید زیرا گوگرد موجود در این مواد، ظرف را سیاه می‌کند. بعد از شستشوی ظرف نقره‌ای، به وسیله پارچه‌ای نرم آنرا خشک کنید. از قرار دادن ظروف نقره‌ای در برابر نور مستقیم خورشید خودداری نمایید.

سوغات شیراز- شیشه‌گری

شیشه‌گری شیراز | آبگینه

شیشه‌گری هنری است که از زمان‌های خیلی قدیم، در نقاط مختلف ایران رواج داشته‌است. طبق ادعای باستان‌شناسان، نخستین نمونه‌های هنر شیشه‌گری ایران، در شوش یافته شده که بعدها در اصفهان و شیراز نیز گسترش یافته‌است. در هنر شیشه‌گری، هنرمند به شیشه شکل می‌دهد و آن را تبدیل به محصولی زیبا و کاربردی می‌کند. محصولات شیشه‌گری اغلب شامل گلاب‌پاش، گلدان، حیوانات، میوه‌ها، لیوان و بشقاب‌های تزئینی است. در حال حاضر علاوه بر شیراز، محصولات شیشه‌گری همدان نیز پر طرفدار هستند.

سوغات شیراز- مجسمه‌های سنگی

مجسمه‌های سنگی

یکی از ابتکارات شیرازی‌های خوش‌ذوق، ساخت مجسمه سنگی با طرح تخت جمشید، مقبره کوروش و سرباز هخامنشی است.

سوغات شیراز- آینه‌کاری

آینه‌کاری شیراز

آینه‌کاری از بریدن و کنار هم قرار دادن قطعات آینه و ایجاد طرح و نقش به وجود می‌آید. آینه‌کاری شیراز به دلیل کیفیت و مرغوبیت بالا، از سوغاتی‌های پرطرفدار شیراز است. اگر مشغول گردشگری در شیراز هستید حتما آینه‌کاری‌های نارنجستان قوام و خانه زینت‌الملک را با دقت بیشتری تماشا کنید.

سوغات شیراز- سفال

سفال شیراز

سفال‌گری هنری فوق‌العاده قدیمی است و تا پیش از تولید شیشه، سفالینه‌ها رایج‌ترین ظرف مردم بوده‌است. قدیمی‌ترین ظروف سفالی به اوایل هزاره پیش از میلاد برمی‌گردد و در فلات مرکزی ایران و مناطق کوهستانی زاگرس پیدا شده‌است. ظروف سفالی سوغات خیلی از شهرهای ایران است و فقط مختص شیراز نیست. سفال میبد، سفال لالجین همدان، سفال کلپورگان، سفال تبریز و سفال اصفهان هر کدام زیبایی خاص خود را دارند.

سوغات شیراز- ظروف سرامیکی

ظروف سرامیکی شیراز

ظروف سرامیکی رنگارنگ یکی دیگر از سوغاتی‌های شیراز است که با استفاده از خاک رس و لعاب‌کاری تهیه می‌شوند. ظروف سرامیکی استان فارس معمولا در استهبان فارس ساخته می‌شوند و سفال‌های سرامیکی استهبان در لیست آثار معنوی ایران به ثبت رسیده‌اند.

سوغات شیراز- کاشی هفت رنگ

کاشی هفت رنگ شیراز

هنر کاشی هفت رنگ در اکثر بناهای تاریخی و مساجد شیراز دیده می‌شود. در این هنر از کاشی‌های لعاب‌داری با رنگ‌های لاجوردی، سفید، سیاه، قرمز، فیروزه‌ای، زرد و حنایی استفاده می‌شود. این کاشی را می‌توانید در بازارهای این شهر تهیه کنید و در نمای منزل از آن استفاده کنید. این آثار با گل‌وبلبل و آیات قرآن طراحی شده‌اند.

سوغات شیراز- گلیم

گلیم شیراز

گلیم‌بافی یکی از هنرهای اصیل روستاییان استان فارس است که قدمت آن به دوران اشکانیان می‌رسد. هنری است که از خیال‌پردازی ذهن زنان روستایی شکل می‌گیرد و یکی از مهم‌ترین انواع صنایع دستی شیراز را تشکیل می‌دهد. پشت طرح هر گلیم یک داستان واقعی از یک زندگی، نهفته است. گلیم‌ها اکثرا از ابریشم، پشم گوسفند و موی بز تهیه می‌شوند و به عنوان زیرانداز، کف‌پوش، روانداز، خورجین و پادری استفاده می‌شوند. می‌توانید با خرید این سوغات زیبای شیراز، به رونق صنایع دستی در روستاها و شهرها کمک کنید. حتما قبل از خرید گلیم، به نکات لازم قبل از خرید گلیم توجه داشته باشید تا اشتباهی جنس بی‌کیفیت و گران نخریده باشید.

سوغات شیراز- جاجیم

جاجیم شیراز

جاجیم هنر دست زنان عشایر است و معمولاً برای زیرانداز، روانداز، کیف، کفش و روی کرسی استفاده می‌شود. تفاوت جاجیم و گلیم این است که گلیم، دستبافی با تار و پود و نوعی فرش سبک است اما جاجیم دستبافی، دو رویه است که بافتی ضخیم دارد.

سوغات شیراز- گبه

گبه شیراز

گبه نوعی فرش دستبافت با بافت درشت است که توسط عشایر استان فارس بافته می‌شود. فرش گبه با الیاف پنبه و پشم، در اندازه‌ها و طرح‌های مختلف بافته می‌شود. طرح‌های ترنج، ستاره، خشتی و نقش حیوانات در بافت گبه به کار می‌رود. معمولا گبه نسبت به سایر فرش‌ها ابعاد کوچک‌تری دارد.

سوغات شیراز- بوریابافی

بوریابافی شیراز

بوریا شامل زیرانداز و پوشش‌هایی است که با برگ درخت نخل و نی مرداب ساخته می‌شود. حصیرها و سازه‌های بوریا معمولا بین شش تا هشت متر بافته می‌شوند. بوریابافی یکی از هنرهای سخت و پرزحمت است که پیدا کردن نی، سختی آن را چند برابر می‌کند. تاریخ‌شناسان بوریابافی را صنعتی کهن‌تر از صنعت پارچه‌بافی می‌دانند.

سوغات شیراز- گیوه

گیوه شیراز

گیوه نوعی پاپوش تابستانی، سبک و بادوام است که برای راهپیمایی‌های طولانی بسیار مناسب است. از بین گیوه‌های ایرانی، گیوه مریوان با نام کلاش، ثبت جهانی شده‌است. گیوه آباده و گیوه کازرون در استان فارس، با کیفیت خوبی تولید شده و به بازارهای جهانی صادر می‌شوند. تولید گیوه در استان فارس قدمتی دیرینه دارد و سابقه آن به سه‌هزار سال قبل می‌رسد. آنچه گیوه فارس را متفاوت از دیگر گیوه‌ها می‌سازد، نوع گره‌ای است که آن را می‌سازد، درحالی‌که دیگر گیوه‌ها بافت هستند، ازاین‌رو چنانچه یک بخش از بافت از بین برود، آن قسمت خراب می‌شود، اما گره گیوه فارس در صورت قیچی شدن هم هیچ آسیبی نمی‌بیند و ساختار اصلی گیوه که به‌اصطلاح در فارس «رووال» نامیده می‌شود و شیرازه اصلی است از بین نمی‌رود.

سوغات شیراز- نمدمالی

نمدمالی شیراز

نمد زیراندازی است که از پشم گوسفند تهیه می‌شود و بسیار سبک و قابل حمل است. نمدمالی کاری طاقت فرسا، سخت و زمان‌بر است که با مالش مداوم پشم روی زمین به کمک دست و پا انجام می‌شود. نمدمال باید حسابی نمد را ورز دهد تا شکل بگیرد. با نمد علاوه بر زیرانداز، محصولاتی دیگر مانند کلاه، بالاپوش، پاپوش، جلیقه و کت نیز می‌توان تهیه کرد.

سوغات شیراز- پارچه‌های رنگی

پارچه‌های رنگی شیراز

یکی دیگر از سوغاتی‌های شیراز، پارچه‌های رنگی، سرزنده و شادی هستند که توسط عشایر بافته می‌شوند و هر بیننده و گردشگری را مجذوب خودشان می‌کنند. از این پارچه‌ها برای دوخت لباس محلی شیرازی استفاده می‌شود.

نقاشی مینیاتور شیراز | سوغات صنایع دستی شیراز

سوغات شیراز- نقاشی مینیاتور

نقاشی مینیاتور | نگارگری

مینیاتور به نقاشی‌هایی گفته می‌شود که در آنها تمام جزئیات یک تصویر طبیعی در قابی کوچک، کشیده شود. نقاشان هنرمند شیرازی با استفاده از این سبک و بکارگیری طرح‌های اسلیمی، ترنج و گل‌‌ومرغ تابلوهای بی‌نظیری خلق کرده‌اند. نمونه‌هایی از این هنر را در مساجد، آرامگاه‌های متبرکه و باغ‌های قدیمی شهر مشاهده خواهید کرد. برخی هتل‌ها نیز با این سبک نقاشی مزین شده‌اند.

سوغات شیراز- گلدان پتینه

پتینه روی سفال

پتینه‌کاری هنری زیبا و خاص است که در آن ظروف را به حالت کهنه و قدیمی درمی‌آورند و ظرف نمایی قدیمی و اکسیده شده پیدا می‌کند. پتینه‌کاری علاوه بر سفال به روی پلی‌استر، دیوار و چوب هم انجام می‌شود.

سوغات شیراز- بازار حاجی

سوغات شیراز از کجا بخریم؟

برای خرید سوغات و صنایع دستی شیراز بهترین جا، بازارهای سنتی شیراز شامل بازار وکیل شیراز، بازار حاجی شیراز، بازار مسگرها، اردو بازار و سرای مشیر است.